Relacja z sympozjum popularno-naukowego z okazji 100-lecia odzyskania niepodległości
Parafia E-A w Zduńskiej Woli
2018-10-20
Parafia Ewangelicko-Augsburska w Zduńskiej Woli aktywnie włączyła się w obchody setnej rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości. Z tej okazji we współpracy z Towarzystwem Przyjaciół Zduńskiej Woli i Muzeum Historii Miasta Zduńska Wola w sobotę 15. września 2018 r. w kościele zorganizowano sesję popularnonaukową pod hasłem "Wkład protestantów w budowanie niepodległości na ziemiach Polski centralnej". Wydarzenie wpisało się w Europejskie Dni Dziedzictwa „Niepodległa dla Wszystkich”.
Parafianie, pasjonaci historii oraz przedstawiciele władz miejskich zostali przywitani w kościele przez proboszcza miejscowej parafii - ks. Cezarego Jordana, który również w zarysie przedstawił historię powstania zduńskowolskiego zboru luterańskiego.
Konferencja rozpoczęła się wykładem dr Jerzego Sojki z Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie na temat Reformacji polskich. Prelegent przybliżył warunki w jakich idee XVI-wiecznej odnowy Kościoła dotarły do Polski. Podkreślił także, jak ważna dla ówczesnej i współczesnej Europy była polska Reformacja. Nie tylko chodziło tu o postać Jana Łaskiego, ale także o przełomową ugodę sandomierską, w której luteranie, kalwini i bracia czescy uznawali się nawzajem. Następnie zwierzchnik Diecezji Warszawskiej Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Polsce, ks. bp Jan Cieślar opisał podział strukturalny kościołów ewangelickich w II Rzeczpospolitej, ze szczególnym uwzględnieniem Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego. Poruszył także trudne kwestie losów ewangelików w czasie II wojny światowej oraz po jej zakończeniu. Po krótkiej przerwie profesor Uniwersytetu Łódzkiego - dr hab. Krzysztof Paweł Woźniak - zreferował miastotwórczą rolę protestantów w łódzkim okręgu przemysłowym w XIX wieku. Wskazał przede wszystkim na rolę fabrykantów, którzy w dużej mierze byli ewangelikami. Tworząc swoje imperia tekstylne, myśleli także o swych robotnikach - budowali szkoły, przedszkola, szpitale i domy robotnicze. Jako kolejny mówca głos zabrał dr Zdzisław Włodarczyk z Wieluńskiego Towarzystwa Naukowego. W swym wystąpieniu zajął się dziejami Parafii Ewangelicko-Augsburskiej w Wieluniu. Opisał trudne początki tworzenia wieluńskiego zboru luterańskiego na początku XIX wieku, kiedy to rolę proboszcza pełnił pastor Samuel Gottlieb Sachs. Przywołał także pracę habilitacyjną dr. Ewy Jóźwiak: Sachsowie. Polacy z wyboru, gdzie szczegółowo opisane są te czasy. Jarosław Stulczewski, Prezes Towarzystwa Przyjaciół Zduńskiej Woli, przybliżył dzieje Parafii Ewangelicko-Augsburskiej w Zduńskiej Woli. Przywołał postać ks. Edwarda Boernera, pastora tutejszej parafii oraz uczestnika Powstania Styczniowego. Jego syn Ignacy Boerner, był w II Rzeczpospolitej ministrem poczt i telegrafów, przy tym był jednym z najbliższych współpracowników Naczelnika Państwa Józefa Piłsudskiego. Ze Zduńskiej Woli wywodził się także ks. prof. dr hab. Woldemar Gaspary wybitny historyk i znawca protestantyzmu w Polsce, więzień obozu koncentracyjnego w Dachau, Rektor Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie. Jako ostatni głos zabrał Tomasz Polkowski, Dyrektor Muzeum Historii Miasta w Zduńskiej Woli. W swym wystąpieniu przybliżył słuchaczom niezwykle bogatą działalność zduńskowolskich stowarzyszeń protestanckich w okresie międzywojennym. Istniał wówczas szereg związków, które brały sobie za cel pomoc biednym i potrzebującym, pogłębienie życia religijnego czy rozwijanie śpiewu i muzyki kościelnej. W trakcie obchodów prezentowano publiczności dwie wystawy: opracowaną przez Muzeum Historii Miasta Zduńska Wola wystawę „Ignacy Boerner - specjalista od spraw niemożliwych” oraz przygotowaną przez Ewangelickie Stowarzyszenie Kultury z Łodzi wystawę „Protestanci dla Rzeczypospolitej”.
W niedzielny poranek wierni ze Zduńskiej Woli, okolicznych parafii oraz zaproszeni goście zebrali się pod budynkiem dawnego Ewangelickiego Domu Starców. W ścianie budynku wmurowano tablicę ku pamięci ks. Edwarda Boernera (1833-1910), wieloletniego proboszcza zduńskowolskiej parafii, superintendenta Diecezji Kaliskiej oraz wielkiego polskiego patrioty. Tablicę poświęcili ks. bp Jan Cieślar oraz ks. Cezary Jordan. Odsłonięcia tablicy dokonał prawnuk ks. Edwarda i wnuk Ignacego - Krzysztof Boerner.
Głównym punktem obchodów było niedzielne dziękczynne nabożeństwo w zduńskowolskim kościele ewangelickim. Zostało one odprawione wspólnie przez ks. bp Jana Cieślara, ks. Cezarego Jordana oraz praktykanta diecezjalnego Arkadiusza Raszkę. Obecni byli także przedstawiciele władz: Elżbieta Szlachetka – Wiceprezydent Zduńskiej Woli oraz Marcin Łabędzki - Wicestarosta Zduńskowolski. Ks. bp Jan Cieślar wygłosił kazanie, w którym podkreślił wkład ewangelików w budowanie niepodległej Polski i wskazał że niepodległe państwo jest dobrem, o które zawsze trzeba zabiegać. W trakcie nabożeństwa dziękowano Bogu za wszelkie Błogosławieństwa jakimi nas obdarza i proszono o opiekę nad naszym krajem. Nabożeństwo swym śpiewem uświetnił Chór Kameralny „Incanto” z Pabianic, pod dyrekcją Magdaleny Hudzieczek-Cieślar. Na organach grał Szymon Masłowski.
Tuż po nabożeństwie odbył się koncert kończący obchody w Zduńskiej Woli. Przed licznie zebranymi melomanami wystąpił chór „Incanto”. Zaprezentował patriotyczne pieśni, które spotkały z gromkimi brawami słuchaczy.
Piotr Kirsch
|